ünümüzde vatandaşlar, zaman zaman hiç tanımadıkları kişi veya şirketlerden gelen haksız icra takipleri ile karşı karşıya kalabilmektedir. Özellikle borcu olmayan kişilere karşı başlatılan icra takipleri, ciddi mağduriyetlere yol açabilmektedir. Bu yazımızda, borcunuz olmadığı halde adınıza başlatılan bir icra takibinde nasıl bir yol izlemeniz gerektiğini, yasal haklarınızı ve süreçteki kritik adımları detaylı olarak ele alacağız.
1. İcra Takibi Borçluya Nasıl Bildirilir?
Bir kişi veya kurum size karşı icra takibi başlattığında, İcra Müdürlüğü tarafından ödeme emri gönderilir. Bu ödeme emri, genellikle Ptt tebligatı ya da e-Tebligat (UETS) yoluyla ulaştırılır. Eğer ödeme emrini aldıysanız, ilk yapmanız gereken, takibin içeriğini dikkatlice incelemektir.
2. Borç Yoksa Ne Yapılmalı?
Eğer gerçekten böyle bir borcunuz yoksa, yasal süresi içinde itiraz etmeniz gerekir. Bu süre:
- Adi takip (ilamsız takip) ise: 7 gün içinde,
- Kambiyo senetlerine dayalı takip ise: 5 gün içinde ödeme emrine itiraz etmelisiniz.
İtiraz edilmezse borç kesinleşir ve mallarınıza haciz gelebilir.
3. İtiraz Nereye ve Nasıl Yapılır?
İtiraz, takibi yapan İcra Müdürlüğü’ne yapılır. Dilekçeyle birlikte “bu borcun tarafınıza ait olmadığını” ve “borca itiraz ettiğinizi” bildirirsiniz. İtiraz süresi içinde yapıldığı takdirde, takip durur ve alacaklı, itirazı kaldırmak için mahkemeye başvurmak zorundadır.
4. İtiraz Süresini Kaçırdıysanız veya Takip Devam Ediyorsa: Menfi Tespit Davası
Süresi içinde itiraz edemediyseniz ya da alacaklı takibe devam ediyorsa, borçlu olmadığınız hâlde icra tehdidiyle karşı karşıya kalırsınız. Bu durumda başvurulacak hukuki yol menfi tespit davasıdır.
Menfi tespit davası, borçlu olmadığınızı mahkeme kararıyla tespit ettirmek amacıyla açılır. Böylece alacaklı, sizden haksız yere tahsilat yapamaz.
Takip kesinleşmişse ve ödeme yapılması gerekiyorsa, ödeme sırasında “ihtirazi kayıt” düşülmeli ve ardından istirdat davası ile ödemenin geri alınması da sağlanabilir.
5. Haczi Durdurmak Mümkün mü?
Menfi tespit davasıyla birlikte mahkemeden ihtiyati tedbir talep ederek, takip işlemlerinin durdurulmasını isteyebilirsiniz. Ancak bu, mahkeme takdirindedir ve genellikle teminat gösterilmesi gerekebilir.
Bu noktada usul hatası yapılmaması ve zaman kaybedilmemesi adına, sürecin bir avukat tarafından yürütülmesi tavsiye edilir.
6. Haksız Takiplerde Tazminat Talebi
Eğer alacaklı, gerçekten var olmayan bir borç için bilerek ve kötü niyetle takip başlattıysa, kendisine karşı kötü niyet tazminatı talep edebilirsiniz.
Neden Avukata Başvurmalısınız?
İcra takibi ve menfi tespit süreci, dikkatli yürütülmesi gereken; süre, şekil ve içerik açısından teknik detaylar içeren bir alandır. Yanlış veya geç atılan adımlar nedeniyle, borçlu olmadığınız bir konuda dahi icra tehdidiyle karşılaşabilir, maddi zarar görebilirsiniz.
Bu nedenle sürecin başından itibaren bir avukatla birlikte hareket etmek, hak kayıplarının önüne geçmek açısından kritik önemdedir.